Kurzajki, znane również jako brodawki wirusowe, to powszechna choroba skóry, która dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Choć z pozoru niegroźne, mogą być uciążliwe, zwłaszcza jeśli pojawiają się w miejscach narażonych na częste otarcia lub nacisk, takich jak dłonie czy stopy. Ich wczesne rozpoznanie ma znaczenie, ponieważ pozwala na szybsze i skuteczniejsze leczenie. Jak rozpoznać brodawkę wirusową i jak nie pomylić jej z innymi schorzeniami?

Czym są kurzajki?

Kurzajki to zmiany skórne wywołane przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV – human papillomavirus). Wirus ten wnika do organizmu poprzez mikrouszkodzenia skóry, takie jak drobne nacięcia, zadrapania czy otarcia, a następnie wywołuje nadmierną proliferację komórek naskórka, co prowadzi do powstania charakterystycznych brodawek. Istnieje wiele różnych typów HPV, z których niektóre są odpowiedzialne za powstawanie brodawek na skórze.

Do najczęściej spotykanych rodzajów kurzajek należą:

• Brodawki zwykłe (verruca vulgaris): pojawiają się najczęściej na dłoniach, palcach i stopach. Mają szorstką, grudkowatą powierzchnię i mogą mieć szary, brązowy lub żółtawy kolor.
• Brodawki stóp (verruca plantaris): tworzą się na podeszwach stóp i mogą być bolesne, zwłaszcza gdy znajdują się na miejscach narażonych na nacisk, jak pięty.
• Brodawki płaskie (verruca plana): są mniejsze, płaskie i gładkie. Najczęściej pojawiają się na twarzy, dłoniach i nogach.
• Brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste): pojawiają się w okolicach narządów płciowych i odbytu, są przenoszone drogą płciową.

Jak rozpoznać kurzajkę?

Rozpoznanie kurzajki na wczesnym etapie może być trudne, ponieważ jej początkowe objawy mogą przypominać inne zmiany skórne, takie jak odciski, zrogowacenia czy drobne ranki. Istnieje jednak kilka charakterystycznych cech, które mogą pomóc w diagnozie.

1. Zmiany w strukturze skóry

Jednym z pierwszych objawów, który może sugerować obecność kurzajki, jest zmiana w strukturze skóry. Kurzajki mają tendencję do formowania szorstkiej, grudkowatej powierzchni. Skóra w obrębie zmiany może być twardsza i bardziej chropowata niż otaczająca ją zdrowa skóra. W przypadku brodawek zwykłych, powierzchnia zmiany jest zazwyczaj sucha i szorstka w dotyku.

2. Wygląd „kalafiora”

Kurzajki często mają charakterystyczny, „kalafiorowaty” wygląd. Mogą mieć nieregularny kształt i wypukłą powierzchnię. W niektórych przypadkach, zwłaszcza jeśli brodawka jest mała, jej powierzchnia może być bardziej płaska, co utrudnia diagnozę na wczesnym etapie.

3. Kolor zmiany

Kolor kurzajki może się różnić w zależności od rodzaju brodawki i umiejscowienia. Mogą mieć kolor od szarobiałego po brązowawy lub żółtawy. W brodawkach stóp, ze względu na nacisk wywierany na podeszwę, brodawka może wyglądać na bardziej szarą lub brązową.

4. Czarne kropki na powierzchni

Bardzo charakterystycznym objawem brodawek wirusowych są tzw. czarne kropki widoczne na powierzchni zmiany. Są to zakrzepłe naczynia krwionośne, które często pojawiają się na powierzchni kurzajki. To ważny znak diagnostyczny, który odróżnia kurzajkę od innych zmian skórnych, takich jak odciski czy modzele, które nie zawierają takich naczyń.

5. Lokalizacja kurzajki

Lokalizacja brodawek wirusowych również może dostarczyć cennych informacji w procesie diagnostycznym. Brodawki zwykłe najczęściej występują na dłoniach, palcach oraz stopach, choć mogą pojawić się także w innych miejscach. Brodawki stóp często lokalizują się na piętach lub innych częściach podeszwy, gdzie wywierany jest największy nacisk.

6. Bolesność przy ucisku

Kurzajki stóp mogą być bolesne podczas chodzenia lub nacisku. W przeciwieństwie do odcisków, które zazwyczaj bolą przy bezpośrednim ucisku na ich środek, brodawki bolą, gdy uciska się je z boku. To jeden z objawów, który może pomóc odróżnić brodawkę od innych zmian, takich jak odciski czy modzele.

Różnicowanie kurzajek z innymi zmianami skórnymi

Ważnym aspektem w rozpoznawaniu kurzajek jest umiejętność odróżnienia ich od innych zmian skórnych, które mogą mieć podobny wygląd, ale wymagają innego leczenia. Poniżej przedstawiamy najczęściej mylone zmiany skórne, które mogą przypominać kurzajki:

• Odciski (modzele): Odciski są wynikiem nadmiernego nacisku lub tarcia na skórę, co prowadzi do zgrubienia warstwy rogowej naskórka. W przeciwieństwie do kurzajek, odciski nie są wywoływane przez wirusa, a ich struktura jest bardziej jednolita, bez czarnych kropek.
• Rogowacenie słoneczne: Jest to zmiana przedrakowa spowodowana długotrwałym narażeniem na promieniowanie UV. Ma formę suchych, łuszczących się plam, które nie przypominają strukturalnie brodawek wirusowych.
• Brodawki łojotokowe: Są to łagodne zmiany skórne, które mogą wyglądać podobnie do kurzajek, zwłaszcza jeśli są ciemne i szorstkie, jednak brodawki łojotokowe nie są wywoływane przez wirusy i nie są zaraźliwe.

Wczesna diagnoza kurzajek – dlaczego jest ważna?

Wczesne rozpoznanie kurzajki pozwala na szybkie wdrożenie leczenia, co może skrócić czas trwania choroby oraz zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa na inne części ciała lub inne osoby. Ponadto, im wcześniej rozpoczęta terapia, tym większa szansa na uniknięcie powikłań, takich jak bolesność, zwłaszcza w przypadku brodawek stóp, które mogą utrudniać chodzenie.

Nie warto lekceważyć kurzajek, zwłaszcza jeśli występują u osób z obniżoną odpornością, u których mogą być trudniejsze do wyleczenia i prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.

Co robić, jeśli podejrzewasz kurzajkę?

Jeśli podejrzewasz, że zmiana skórna może być kurzajką, warto skonsultować się z dermatologiem. Specjalista dokładnie oceni zmianę, wykonując dermatoskopię, czyli badanie skóry pod powiększeniem, co pomoże odróżnić kurzajkę od innych zmian. Dermatolog doradzi również odpowiednie leczenie, które może obejmować stosowanie preparatów keratolitycznych, takich jak kwas salicylowy, krioterapię lub inne metody usuwania brodawek.

Pamiętaj, że szybkie działanie zapobiega rozprzestrzenianiu się wirusa HPV oraz umożliwić szybsze wyleczenie zmiany skórnej.